Water is Jon Eiselinsinspiratie geweest voor deze schilderijenreeks. Tijdens zijn warme verblijf in Durban, zijn hometown, in 2008 en zijn vele bezoeken aan verschillende zwembaden raakt hij gefascineerd door de blauwe zwembaden die allemaal min of meer hetzelfde ontwerp hebben. Terug in Nederland komt het idee bij hem op om de zwembaden van binnen te decoreren. In zijn schetsboek die hij met zich mee heeft in Durban, heeft hij al een aantal tekeningen gemaakt.
Deze periode volgt op een periode van figuratief werken die hij in 2007 afsluit. Hij besluit dat het tijd word voor iets anders, voor non figuratie. Deze twee stijlen lijken uitersten, maar voor Eiselin is het één een logisch gevolg van het ander. De lijnen die hij gebruikt bij de figuratieve werken heeft hij ook gebruikt op deze doeken: de anatomie van figuren hebben dezelfde bogen en vormen
Het werken aan deze schilderijenreeks is voor Eiselin een uitdaging geweest. Zelf zegt hij: “If it’s not a challenge, it’s not worth the effort.” Eiselin heeft geen gebruik gemaakt van sjablonen. Hij begint met het einde van het werk en eindigt hij bij het begin. Beschouwen we het werk als driedimensionaal, dan zijn de bovenste bogen als eerst aangebracht. Dit doet hij door de bogen eerst te schetsen met houtskool, daarna gaat de eerste laag verf erop. Nadat deze gedroogd is, tekent hij de laag eronder met houtskool. Het houtskool gaat dwars door de al geverfde bogen heen. Zo worden de bogen ‘onder elkaar’ aangebracht. Als dit voltooid is, werkt hij wederom van ‘onder’ naar ‘boven’ om de om de kleuren scherper weer te geven. Door deze manier van werken is er diepte gecreëerd. De werken zijn geen traditionele, academische werken: er is geen sprake van sfumato, licht en schaduwwerking. De compositie beweegt zich buiten de doeken voort en zijn daardoor grenzeloos, ‘openeindig’. Diepte heeft hij ook weten op te wekken door middel van kleuren die met elkaar contrasteren. Een lang proces ontstaat waarbij een veelvoud aan schilderijen werden gemaakt. Jon experimenteert met verschillende soorten verf om de juiste tonen te vinden en daarmee de juiste contrasten.
Na het langdurige en arbeidsintensieve proces van schilderen, blijven er restjes over. Met een paneelmes worden kleine paneeltjes bewerkt. Schilderen komt er niet aan te pas. De verf beweegt zich voort op de kleine oppervlakten in stroken, die een abstracte compositie vormen. Deze werken, ‘Reflections’ ontstaan als een soort reactie op de doeken, een afreageren op het precieze werk. De tentoonstelling draagt de titel African waters. De schilderijen die de hoofdmoot vormen in deze expositie, zou je in eerste instantie niet met water associëren. De bogen zijn glad en strak vormgegeven. Het zijn eerder de ‘Reflections’ die doen denken aan het impressionistische werken van Monet. De ‘Reflections’ die zijn ontstaan met resten verf en als een soort ‘reactie’ na het intensieve werken, zijn reflecties van water geworden. Sommige onafhankelijk van elkaar gemaakt en dan later aan elkaar gezet en vervolgens weer bewerkt met palet en verf. Dus in feite ook bewust gemaakte composities, die Eiselin misschien in een later stadium in het groot wilt uitwerken.
Hoewel Eiselin van Zuid- Afrikaanse afkomst is, hoeft de tentoonstelling niet perséAfrika te benadrukken. Hij is meer dan alleen Afrika, hij is universeler. Toch ademt de tentoonstelling Afrika. Niet alleen door de titel van de expositie African waters, maar door Eiselin zelf en zijn werken. De bron van inspiratie is zijn thuis, Durban, Zuid- Afrika. Niet alleen door de vele zwembaden waar hij tijdens zijn vakantie in duikt, maar tevens door zijn jeugd waarin hij continue met water in aanraking komt, zijn jeugd in Zuid- Afrika. De kleuren die hij gebruikt voor de schilderijen zijn de kleuren van Afrika. De titels van de doeken dragen namen afkomstig van herinneringen uit Afrika.
Eiselins werken zijn moeilijk in een kunsthistorische kader te plaatsen. Ik kan ze vergelijken met die van de Franse schilder Nicolaes Stael. Eiselin zelf is erg onder de indruk van het impressionisme en daarbij voornamelijk de werken van Monet. Ook de minimalistische werken van Daniel Buren komen nog ter sprake. Maar Eiselins manier van werken past er naar mijn inziens niet tussen. Als Stael en Monet water als inspiratie gebruiken, neemt de toeschouwer dat meteen waar. In Eiselins doeken kan dat in eerste instantie niet. Deze zijn zo glad en strak geschilderd dat ze geen water lijken weer te geven. Totdat je als toeschouwer door de bogen wordt meegenomen, de diepte in en je erin wilt duiken. Eiselin voert ons mee de diepte in en hij daagt ons uit om verder te kijken. You need the challenge otherwise it’s not worth the effort.
Tot en met 1 september 2012 te zien in Galerie 244 Nieuw-West
Priscilla Tosari 