William Kentridge ‘Black Box/ Chambre Noir’

De hele tentoonstelling lijkt ingericht om de toeschouwer voor te bereiden op de Blackbox waarbij niet alleen de tekeningen, maar ook de documentaire voorstudies zijn. Na het doorlopen van de expositie is er in een aparte ruimte het theater. Hierin treden, tegen een geprojecteerde achtergrond van geanimeerde houtskooltekeningen, mechanische figuren op. De inspiratie van het stuk is de in 1904 gepleegde genocide in Namibie van de Herero stam door de Duitsers. Een stuk geschiedenis onbekend voor veel mensen. ‘Black Box/ Chambre Noire’ is een mooie tentoonstelling met als hoogtepunt het theater waarbij alles samenkomt: kunst, geschiedenis en moraal. Een expositie waarbij de toeschouwer een goed beeld krijgt van het werk van Kentridge en een die mij heeft geraakt door de poetische manier waarop Kentridge de geschiedenis vertelt.

Op diezelfde dag bezoek ik ook de Hermitage om naar de tentoonstelling ‘Het Impressionisme’ te gaan. Op de website van de Hermitage staat: “De tentoonstelling plaatst de impressionisten bewust tussen voorlopers, tijdgenoten en navolgers, tussen geestverwanten en tegenstanders.’ Toch heb ik de grote voorloper van het impressionisme en mijn favoriete kunstenaar van de negentiende eeuw gemist: Edouard Manet. De Hermitage heeft slechts een tekeningetje van deze meester getoond. Een gemiste kans! Het is namelijk Manet die zich succesvol los weet te rukken van het classicistische werk van de Salon en die de weg vrij maakt voor de impressionisten. Behalve deze, voor mij grote deceptie, is er voor de gemiddelde liefhebber van het impressionisme genoeg te zien geweest, zoals werken van Monet, Pissarro, Renoir, Sisley, Seurat en Gauguin.

Andere impressionistische kunstwerken die mij meer hebben beroerd, zijn die van Isaac Israels. Het Stadsarchief in Amsterdam weet een mooie expositie van deze Amsterdamse impressionist neer te zetten. De muren van de zaal zijn behangen met ‘snapshots’ van de kunstenaar. Behalve zijn bekende schilderijen ook prachtige tekeningen, pastellen en aquarellen. De werken geven een goede inkijk van het Amsterdam aan het begin van de twintigste eeuw.

Rene Tosari in zijn atelier tijdens Open Atelier Route ZO

In september is het culturele seizoen weer begonnen. Van alle kanten stromen de uitnodigingen voor openingen van exposities of kunstbeurzen weer binnen. Zoals elk jaar is er ook Open Atelier Route Zuidoost geweest. Ik probeer altijd naar toe te gaan, omdat mijn vader, Rene Tosari, zijn atelier heeft in Zuidoost. Het is een beleving, omdat het een kijkje achter de schermen geeft. Je ziet wat de kunstenaar maakt, waar de inspiratie vandaan wordt gehaald en wat er dan uiteindelijk aan werk wordt neergezet. Dichterbij kom je niet.

Ook dit jaar is het geslaagd. Het is er gezellig druk geweest en mijn vader heeft een aantal mensen kunnen laten zien waar hij mee bezig is. Behalve een bezoek in andere ateliers is het voor mij ook een geschikt moment geweest om naar ‘Present Forever’ te gaan, een expositie van Fatform. De expositie is in de lege parkeergarage van de flat Klieverink gehouden: een voortreffelijke locatie voor een groepstentoonstelling. 55 Kunstenaars hebben gebruik gemaakt van de ruimte en geven door middel van hun kunstwerken hun eigen visie op de toekomst. Schilderijen en tekeningen op schotten en kunstwerken waarbij de kunstenaars letterlijk gebruik hebben gemaakt van de ruimte, bijvoorbeeld door deze te beschilderen of onderdeel te maken van hun installatie.

Ad de Jong, ‘Between your eyes’, 2012, 165x165x247 cm. ‘Present Forever’, Fatform

Lotte Geeven ‘Sovereign’, 2012, 145x490x170 cm, Jaguar ‘Present Forever’, Fatform

In oktober heb ik samen met mijn lief en mijn schoonzus een bezoek gebracht aan Museum de Paviljoens in Almere. Dit bezoek is ongeveer een jaar uitgesteld geweest, maar uiteindelijk hebben we er de tijd voor kunnen nemen. Het is alleen jammer dat we niks gezien hebben, omdat er een expositie in opbouw was. We hebben wel in een lege Paviljoens mogen rondlopen.
Ietwat teleurgesteld heb ik in de ruimte gestaan, maar ook met een bijzonder gevoel. Want wanneer mag je als bezoeker in een leeg museum lopen? Het feit dat de Paviljoens naar een andere ruimte zal verhuizen door de bezuinigingen in de culturele sector, maakt het extra speciaal dat we dit hebben mogen zien. Ik kan me geen mooiere afscheid van het museum in zijn oude staat voorstellen.

Een lege Museum de Paviljoens, Almere.