Deze galerij bevat 2 foto's.
In de kunsthal van Kunstlinie in Almere is momenteel de tentoonstelling Papertrails te zien, een duo tentoonstelling met monumentale werken op papier van Susanna Inglada (1983) en Bente Wilms (1994). Hoewel de tentoonstelling heel rustig start met in de voorste … Lees verder
Deel 2 uit de serie ‘Het Kerkhof der Vergeten Boeken’. Het is de tweede keer dat ik dit boek lees. Ik las het eerste deel De Schaduw van de Wind al toen het uitkwam in 2004 en pas jaren later las ik Het Spel van de Engel. De overige delen van het vierluik heb ik natuurlijk wel gekocht, maar was ik niet in begonnen. Ik besloot vorig jaar eindelijk de gehele serie te lezen, dus was het eerst herlezen geblazen.
Het Spel van de Engel is een prachtig boek. Behalve dan dat ik af en toe het gevoel had dat het tempo wel iets sneller kon. Maar de donkere, gotische sfeer, het mysterie, wat is echt en wat niet?, het bovennatuurlijke, het liefdesverhaal, het verhaal over vriendschap en onbeantwoorde liefde met als achtergrond Barcelona…. En dan het einde, dat is hartverscheurend mooi…
Ik ben inmiddels begonnen aan De Gevangene van de Hemel en daarin komen de hoofdpersonen van De Schaduw van de Wind weer voor, Daniel Sempere en Fermin Romero de Torres. In het voorwoord van Zafon aan de lezer zegt hij,
“… met dit boek komen we eindelijk bij de werkelijke kern van de intrige en stuiten we op het hart van de hele vertelling.”
Ik ben benieuwd.
‘The Only Story’ gaat over de 19-jarige Paul die een relatie krijgt met de getrouwde Susan van 48. In drie delen kijkt een oudere Paul terug op deze relatie.
Dit is het tweede boek van Juian Barnes dat ik heb uitgelezen en ik denk meteen dat dit mijn laatste is. ‘The Sense of an Ending’, het eerste boek dat ik las, gaat over de manier waarop herinneringen vertekend kunnen zijn. Iedereen heeft zijn eigen waarheid en herinnert zich bepaalde gebeurtenissen anders. Dit komt niet alleen door de tijd die erover heen gaat, maar ook over de manier waarop je naar de wereld kijkt, je normen en waarden, je percepties. In ‘The Only Story’ komt dit gegeven ook terug. Ook hier kijkt een veel oudere hoofdpersoon terug op zijn jongere ik: Paul kijkt terug naar zijn affaire als hij al veel ouder is en weet zich een heleboel dingen niet in detail te herinneren.
Bij het lezen van de synopsis, was ik ontzettend enthousiast, ik bedoel een affaire van een 19-jarige kerel met een oudere vrouw…. hallooo… juicy! Maar helaas, het boek is één en al gemijmer over wat er gebeurd is, wat er gebeurt zou kunnen zijn en wat niet. Hoewel het een dun boekje is, heb ik het met moeite uitgelezen, omdat het gewoon niet vlot en wellicht ook omdat ik de hoofdpersoon echt de grootste sukkel aller tijden vind. Dat helpt natuurlijk ook niet mee. Als je als ouder iemand jezelf als negentienjarig beschrijft, maar ook in het verdere verloop van het verhaal, als je ouder bent, eigenlijk nog steeds niet bent veranderd, nou dan is er eigenlijk geen hoop voor je.
Ik ben trouwens niet goed in reviews schrijven, maar als je na het lezen van dit stukje toch nieuwsgierig bent geworden naar dit boek, dan ben ik er toch veel beter in dan ik dacht.
In dit debuut van auteur Kate Elizabeth Russell wordt de 15-jarige Vanessa verliefd op haar 42- jarige docent Strane. Vanuit het perspectief van Vanessa komen we te weten hoe deze ‘romance’ zich ontwikkeld. Het verhaal speelt zich in verschillende tijdsperioden af, tussen 2000 en 2017, maar is niet chronologisch opgebouwd. Zo kom je te weten hoe de relatie tot stand komt en hoe het verloop ervan is.
Voor de ervaren lezer zal het boek aan Vladimir Nabokovs ‘Lolita’ doen denken. In My Dark Vanessa wordt daar een aantal keer naar verwezen. Het belangrijkste verschil tussen de twee boeken is het perspectief van de verteller: Nobokov concentreert zich op de dader, Russell laat het slachtoffer spreken.
Maar is Vanessa wel het slachtoffer? Wat dat betreft is het een moeilijk boek om te lezen, veelal omdat Russell de lezer weet te bespelen. Ik begon op een gegeven moment te twijfelen aan Strane en had zelfs het idee dat hij echt verliefd werd op de vijftienjarige Vanessa en dat zijn gevoelens oprecht waren. Wat is echt en wat niet? Bespeelt hij haar en heeft ze dat echt niet door? Ze is een verliefde puber en Strane weet exact hoe hij haar moet verleiden. Is het verleiden of laat zij hem ook toe? En kan je haar dat kwalijk nemen? Een prachtig boek waar ik af en toe kippenvel van kreeg, ontzettend kwaad over kon worden en het ook af en toe heb moeten wegleggen om van bij te komen. Een boek dat me nog lang bij zal blijven.
In ‘Afkomst’ gaat de jonge Nederlands Marokkaanse schrijver Nabil el Maroudi op zoek naar zijn roots. Hij probeert dit te doen door zijn verstoorde relatie met zijn vader te doorgronden en meer te weten te komen over zijn Pools-Duitse overgrootmoeder. Nabil vindt in zijn zoektocht het onderwerp voor zijn volgend boek waar we flarden van lezen. ‘Realiteit’ en ‘fictie’ lopen langs elkaar heen, maar zijn eigenlijk ook verwant aan elkaar.
Ik moest wennen aan Novaire’s schrijfstijl. Dialogen worden afgewisseld met bloemig proza, waarbij ik vind dat hij af en toe meer heeft gelet op het willen schrijven van mooie zinnen, dan de lezer mee te slepen in het verhaal. Mooie zinnen schrijven kan hij zeker, maar uiteindelijk verloor ik mezelf wel in Nabils zoektocht en valt alles een soort van samen en hoop je als lezer ontzettend dat hij krijgt wat hij zo graag wil.
Het zijn heel bizarre tijden. Eind december 2019 is in Wuhan (China) de ziekte, COVID-19 Corona virus, voor het eerst opgedoken en nu 3 maanden later zijn we in Nederland allemaal thuis om besmetting tegen te gaan.
Ik heb gisteren gehoord dat M’s vader is overleden aan het virus. Haar moeder had het ook, is gelukkig genezen, maar zij moet nu zonder haar man verder. 5 minuten na dit nieuws hoorde ik van collega F dat zijn oudste broer nu ernstig ziek is door Corona. 3 minuten daarna hoorde ik van mijn moeder dat de tante van haar collega overleden is. En zo gaat het maar door.
De eerste keer dat we hoorden van het virus in China dacht ik, ach het is ver weg, net als SARS destijds. En toen het dichterbij kwam, in Italië en al snel hier in Nederland, dacht ik ook, ach… het is in principe een verkoudheid. Maar het verspreidt zich enorm snel en door de dood van een kennis krijgt het nu ook echt een gezicht.
Zoals ik al schreef, zitten we thuis. Sinds 16 maart moeten we in Nederland zoveel mogelijk thuis blijven. Scholen zijn dicht, net als sportscholen, horeca enz enz. Op het werk hebben ze pas een paar dagen geleden besloten om dicht te gaan. Kunst heeft nu natuurlijk geen prioriteit en het is van het zotte dat mensen nu in de galerie langs zouden willen komen. Ik kon door de weeks sowieso al niet naar het werk, omdat ik met mijn zoontje O ben die niet naar school kan, maar werken in het weekend met het risico van veel klandizie heb ik geweigerd. Dus ja, ik ben blij dat we nu dicht zijn. Al deze maatregelen duren in principe tot 6 april, maar een ieders verwachting is dat het nog langer zal duren aangezien het virus nog niet op zijn hoogtepunt is.
Het is een eeuw geleden dat de Spaanse griep furore maakte, maar al is onze gezondheidszorg enorm verbeterd, we zijn nog steeds niet in staat om zo een virus echt de baas te zijn behalve de basisregels te hanteren: social distancing. Een kunstenaar zei laatst tegen me dat voor zo een individualistische maatschappij we wel heel veel moeite hebben om sociaal afstand van elkaar te nemen.
Mijn dag wordt momenteel gevuld met thuis werken, met O school-opdrachten doen, schoonmaken en koken, af en toe lezen, tv kijken, teveel corona-informatie tot me nemen en daardoor onrustige nachten hebben. We proberen elke dag een wandelingetje te doen, O en ik, maar ik denk niet dat dat vandaag gaat, want ik heb zijn verkoudheid over genomen. Dat wil zeggen: thuis bijven.
Alleen mensen met vitale beroepen mogen naar buiten. J is daar eentje van. Hij werkt in het magazijn van een groot ziekenhuis in Amsterdam, dus helaas is hij doordeweeks weg. Heel fijn vind ik dat natuurlijk niet, maar het is niet anders.
De natuur is aan het opruimen. We komen er wel uit.
Intussen kijk ik naar mijn zoontje van 5 die snipverkouden op de iPad filmpjes kijkt. Hopend dat hij het niet heeft of anders maar een milde vorm. Als ik net O’s neus snuit, wordt hij boos op me, omdat het van zijn iPad tijd gaat. En dan ben ik erg blij dat dit nu nog zijn enige zorgen zijn.
En nog eentje die je anders zou missen. Een ontwerpschets met als thema ‘Anansi’. Voor de SBK heeft mijn vader een aantal werken rondom ‘Anansi’ gemaakt. Hij maakte een aantal schetsvoorbeelden. Dit is er slechts eentje van. Uiteindelijk maakte hij 4 schilderijen rondom het thema.
schetsontwerp Anansi, 2007/8
Vorig jaar september was ik in Suriname op (werk)vakantie. Behalve ontspanning en genieten van het land, moest er ook gewerkt worden aan het boek ‘René Tosari. Diversity is Power.’ Wat vooral moest gebeuren is kijken wat mijn vader zoal in zijn atelier had. Ik trof er een groot aantal werk aan zoals ontwerpen in de vorm van schetsen, maar ook proefetsen bijvoorbeeld. Of zoals deze:
untitled, lino 1983
Omdat mijn vader zo veel werken heeft gemaakt (wel honderden) moest er een strenge selectie worden gemaakt. Dat was ontzettend moeilijk, maar het is gelukt!
In deze blog neem ik af en toe een werk op die de selectie niet heeft gehaald.
Enjoy!
Je hebt het waarschijnlijk al vernomen. Wij (ik en een geweldig team professionals) zijn bezig met het maken van een monografie van René Tosari. Het boek zal bestaan uit een aantal essays dat verschillende aspecten van zijn werk belicht, een uitgebreide tijdlijn waarin je als het ware zijn 50 jarig carrière bewandelt en een schat aan afbeeldingen. De inhoud van het boek is bijna zo goed als klaar. Nu nog het vormgeven en drukken… niet heel onbelangrijk.. En daar hebben we geld voor nodig! Er is al veel gedoneerd, maar we zijn er nog niet! Deze smeekbede om de laatste centen, zullen jullie de komende weken, vooral op social media, heel vaak tegenkomen. En ik wil jullie via deze blog nu eens laten weten waarom ik dit boek zo belangrijk vind.
René Tosari, untitled 2002, mixed media on canvas
Ja, hij is mijn vader! En als dochter gun ik hem dit natuurlijk als geen ander. Maar er is meer. Het is ontzettend belangrijk dat zijn werk gedocumenteerd wordt. Het is geschiedenis die niet verloren moet gaan. Het boek zal onderdeel worden van de Surinaamse kunstgeschiedenis, die maar net in de kinderschoenen staat. Zo een boek uit laten brengen, is dus eigenlijk groter dan de kunstenaar over wie het gaat. Knowledge is power people! Als dit boek er is, kunnen meer mensen te weten komen hoe rijk de Surinaamse cultuur is, en zijn we weer een stapje verder in het beschrijven van de Surinaamse kunstgeschiedenis.
René Tosari heeft zowel in Suriname als in Nederland aan zijn carrière gebouwd. In de jaren tachtig was hij behalve beeldend kunstenaar ook oprichter van het kunstenaarscollectief Waka Tjopu, een collectief dat geloofde in het brengen van kunst in de maatschappij. In de jaren negentig vestigde hij zich in Amsterdam Zuidoost en zag hij de Bijlmermeer als broedplaats van hedendaagse kunst, met name door de hoeveelheid aan verschillende nationaliteiten die het stadsdeel rijk is. Hij maakte zich in de Bijlmer hard voor zo een broedplaats en was daardoor mede verantwoordelijk voor de oprichting van Open Ateliers Zuidoost.
René Tosari, ‘Impressie Bijlmermeer’ 1996, mixed media on canvas
Vanaf het nieuwe millennium zet hij zich in als docent beeldende vorming waarbij hij kinderen de waarde van beeldende kunst leert in te zien. Sinds 2013 heeft hij zich weer voorgoed gevestigd in Suriname, waar hij in Commewijne een artist in residence aan het opzetten is.
Het is dit jaar 50 jaar geleden dat René Tosari begon aan de kunstacademie. Het is dit jaar 45 jaar geleden dat hij zijn eerste solo- tentoonstelling hield en 2018 is ook het jaar dat hij 70 werd! Als dit niet genoeg redenen zijn om het boek te laten uitkomen…
Een paar jaar geleden schreef ik dat wij (mezelf en een team van uitmuntende kunstcollega’s) een kunstenaarsboek over mijn vader, René Tosari , zouden maken. Behalve op bepaalde sociale media, heb ik er verder op mijn blog geen aandacht meer aan besteed. Daarom dacht ik, het is misschien tijd voor een kleine update wat betreft dit grootschalig project.
We zijn nu al vier jaar verder en helaas is er nog geen boek. Nee, nog steeds niet. Tot mijn spijt krijg ik ook opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd van: “Is het nog niet af??”, tot “Je bent er al jaren mee bezig”. Tja mensen, als ik rijk was, was het er allang geweest. Niet alleen het gebrek aan geld, maar om verschillende redenen heb ik er een paar jaar geleden bewust afstand van genomen. Totdat er weer een moment kwam dat ik dacht als ik niets doe, gaat het wellicht ook niet meer gebeuren. Ik besloot eerst een website voor mijn vader op te zetten. Dankzij de uitmuntende Nicole kwam dat al snel tot stand. En met het bezig zijn met de website, dacht ik al snel: ‘En nu het boek!”.
Het proces duurt, zoals ik al aangeef, al een aantal jaar. Mijn moeder zegt altijd, dingen gebeuren op hun eigen tijd, en dat is waar! Want een aantal jaar geleden, toen dit idee zich vormde, dacht ik dat het easy peasy was. Een boek: wat tekst en wat plaatjes… how hard could that be? Ik bedoel te zeggen dat ik er toen echt niet klaar voor was, voor het proces. Want wat is het een werk zeg! Alle documentatie die moet worden uitgeplozen, kunstwerken die gefotografeerd zijn selecteren, teksten schrijven, geld zoeken, geld zoeken en geld zoeken. En elke week gebeurt er wel weer iets waarbij ik weer even moet schakelen om een goede, passende oplossing te vinden.
Een van de eerste kunstwerken geschilderd door Tosari: ‘Portret van opa’, olie op paneel, 1969
Het mooie is dat de mensen met wie ik werk, allemaal ontzetten passioneel zijn in hun bijdrage. Ze willen allemaal dat het boek er komt en doen wat ze kunnen om dit te bewerkstelligen. Af en toe hoop ik wel dat het sneller zou gaan, maar iedereen die hier aan werkt doet dat naast hun andere werkzaamheden. Ook ik moet heel vaak schakelen. Ik ben moeder van een peutertje, vrouw van mijn lief, werk 3 dagen per week in een galerie, heb deze blog, houd mijn vaders website bij en heb een huishouden die op dit moment non- existent is (het huis is werkelijk ontploft!! Zo erg, dat het een andere post waardig is :)). Het boek staat hoog op mijn prioriteitenlijst en doe ik tussen alle andere dingen door en dat is vrij pittig. Het is dus veel en zwaar, maar ik ga stug door. Want het is ook leuk, …niet alles is leuk, maar veel wel. En ik leer ontzettend veel. Over een boek maken en wat er bij hoort, over mezelf en anderen en over mijn vader en wat hij allemaal gedaan en betekent heeft in de Surinaamse samenleving en in de Amsterdamse Bijlmermeer. En daar doe ik het voor. Want hoe slecht het ook gaat in Suriname op dit moment, moeten we dan juist niet doorgaan met een project als deze? Beeldende kunst heeft toch zeker een belangrijke economische waarde! Het is een ontzettend positief project, een kunstenaarsboek die een plek zal innemen in de Surinaamse kunstgeschiedenis. Ook leerzaam, niet alleen andere kunstenaars of mensen in de Surinaamse kunstwereld, maar ook in Nederland waar in veel culturele instellingen nog steeds geen plek is voor diversiteit.
Volgend jaar wordt Tosari 70. Dat wil zeggen dat hij dan 50 jaar (een halve eeuw!!) in het vak zit. Dat vinden wij (de uitmuntende kunstcollega’s, mijn uitmuntende zus en ik) een prachtige gelegenheid om het boek af te hebben. Als je benieuwd bent hoe het allemaal vordert, blijf me dan volgen. Ik houd je op de hoogte.
Priscilla Tosari 